ID | 1 |
---|---|
Τίτλος | Εφημερίς των Κυριών |
Υπότιτλος/οι | Γυναικείον Περιοδικόν εκδιδόμενον κατά δεκαπενθημερίαν εν Κωνσταντινουπόλει τη συνεργασία λογίων κυρίων και κυριών |
Εξώφυλλο | |
Έναρξη έκδοσης | 1909-08-01 |
Λήξη έκδοσης | 1911-07-15 |
Τόπος έκδοσης | Κωνσταντινούπολη |
Γλώσσα | Ελληνική |
Κατηγορία Εντύπου | Περιοδικό |
Κατηγορία Γυναικείου Περιοδικού | Γυναίκα εκδότρια - γυναικείο αναγνωστικό κοινό |
Εκδοτικός Οίκος | Τυπογραφείο «ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ» |
Συχνότητα έκδοσης | Δεκαπενθήμερο |
Σχήμα σελίδας | 4 |
Ψηφιακό Αποθετήριο Κυψέλης |
|
Άλλες Βιβλιοθήκες | Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.), http://www.elia.org.gr/entry.fds?entryID=33&pageid... Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, http://serials.nlg.gr/Record/4129 Βιβλιοθήκη Τμήματος Μεσαιωνικών & Νεοελληνικών Σπουδών Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, http://search.lib.auth.gr/Record/870134 |
Περιγραφή | Η Εφημερίς των Κυριών, Γυναικείον Περιοδικόν εκδιδόμενον κατά δεκαπενθημερίαν εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τη λόγια δασκάλα Χαρίκλεια Μελανδινού, για δύο συνεχόμενα έτη από 01/08/1909 έως 15/07/1911. Το περιοδικό τυπωνόταν στο τυπογραφείο «ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ» των Αριστόβουλου και Αναστασιάδη. Το Α΄ έτος είχε 22 τεύχη (186 σελίδες) ενώ το Β΄ έτος είχε 24 (384 σελίδες). Τα τεύχη αριθμούνται άλλοτε με γράμματα, άλλοτε με αριθμούς, ενώ η αρίθμηση των σελίδων είναι συνεχής ανά έτος. Ο αριθμός των σελίδων ανά τεύχος ποικίλει αλλά αυξάνεται σταθερά στο Β’ έτος κυκλοφορίας του περιοδικού από 8 σε 16 σελίδες. Η Εφημερίς των Κυριών εκδιδόταν σε σχήμα 4ο και είχε δεκαπενθήμερη κυκλοφορία, με δύο εξαιρέσεις: από το πρώτο τεύχος μεσολάβησε ένας μήνας για να εκδοθεί το δεύτερο και στις 15 Δεκεμβρίου 1909 δεν εκδόθηκε το τεύχος του εν λόγω δεκαπενθήμερου, αλλά το επόμενο, πρωτοχρονιάτικο τεύχος (01/01/1910), ήταν διπλό. Στο πρώτο έτος το περιοδικό είχε ξεχωριστό εξώφυλλο, ενώ στο δεύτερο όχι. Εντούτοις, το άγαλμα της θεάς Εστίας διατηρείται στο πρωτοσέλιδο σε όλη τη διάρκεια έκδοσης, ως σύμβολο του περιοδικού. Η τιμή της ετήσιας συνδρομής ήταν σταθερή και στα δύο έτη: 25 και 30 αργυρά γρόσια για την Κωνσταντινούπολη και τις επαρχίες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αντίστοιχα. Αλλαγή υπάρχει μόνο για τις συνδρομήτριες του εξωτερικού, καθώς στο δεύτερο έτος η τιμή από 6 χρυσά φράγκα αυξήθηκε στα 6,5. Η Εφημερίς των Κυριών αποτελεί γυναικείο έντυπο και από την άποψη της θεματολογίας. Πρόκειται για ένα συντηρητικό έντυπο, που αναπαράγει καθιερωμένους γυναικείους ρόλους: της μητέρας, της συζύγου, της οικοδέσποινας. Αυτά τα πρότυπα, τα οποία περιορίζουν τις γυναίκες εντός του οίκου, εξιδανικεύονται από την Εφημερίδα των Κυριών και παρουσιάζονται ως επιβεβλημένα από τη φύση και τη θρησκεία. Η απουσία διαλόγου ως προς τις γυναικείες διεκδικήσεις και τη χειραφέτηση συνάδει με την εσωστρέφεια των Ρωμιών λογίων πάνω στο γυναικείο ζήτημα και την επιδίωξη συσπείρωσης της εθνικής κοινότητας στη συγκεκριμένη χωροχρονική συγκυρία. Συνεπώς, κυριαρχούν θέματα οικιακής οικονομίας, όπως συνταγές και συμβουλές για τη σωστή διαχείριση του οίκου, θέματα για την ανατροφή των παιδιών, αλλά και αρθρογραφία για το ρόλο της γυναίκας στην ιδιωτική σφαίρα. Επίσης, σημαντική θέση κατέχουν τα διηγήματα, τα ποιήματα και οι βιογραφίες γυναικών. Τέλος, το περιοδικό πραγματεύεται τακτικά θέματα υγείας, ιστορίας και θεολογίας. Κατά το Β΄ έτος αυξάνεται η εικονογράφηση στο περιοδικό, η οποία γίνεται πλουσιότερη εντάσσοντας εικόνες μόδας καθώς σύμφωνα με την αντίληψη του περιοδικού η ενασχόληση των γυναικών με τη μόδα είναι επιτρεπτή, αλλά και προσωπικοτήτων της εποχής καθώς και τόπων με ισχυρή παρουσία του ελληνικού στοιχείου. Ακόμη, δημοσιεύονται εικόνες με παιδιά μικρής ηλικίας προκειμένου να συνδέσει η εκδότρια τις γυναίκες με ρόλους σχετικούς με την ανατροφή και την οικιακότητα. Η εκδότρια αρθρογραφεί σε κάθε τεύχος επιδιώκοντας και συνεργασίες, οι οποίες στο μεγαλύτερο μέρος είναι γυναίκες αρθρογράφοι. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται διευθύντριες και δασκάλες: η Εριέττα Κωνσταντινίδου, η Όλγα Νιτσαΐδου η Ελένη και η Μαριάνθη Ονουφρίου, οι οποίες επικεντρώνονται σε ζητήματα σχετικά με το ρόλο των παρθεναγωγείων και τη θέση της γυναίκας. Υπάρχουν ακόμα πολλά άρθρα, τα οποία υπογράφονται με ψευδώνυμο ή αρκτικόλεξο (ΑΛΚΥΩΝ, Κυρία Ο., Boheme της ζωής, Α.Ρ., κ.α.) και αποδίδονται λόγω του ύφους τους σε γυναίκες. Τέλος, οι άντρες αρθρογράφοι επικεντρώνονται σε επιστημονικά θέματα, όπως ο πρωτοπρεσβύτερος Μανχεστρίας Κωνσταντίνος Ν. Καλλίνικος, καθώς και οι γιατροί Τιμολέων Καρδάρας, Μ. Μωυσείδης και Ν. Βασιλειάδης. Ενδεικτικά από τη μελέτη της αλληλογραφίας της εκδότριας με τις αναγνώστριες, οι περιοχές διανομής του περιοδικού εντός της Κωνσταντινούπολης ήταν: Πέραν, Φανάρι, Ξυλόπορτα, Κοντοσκάλι, Πριγκιπονήσια. Για τις επαρχίες του Οθωμανικού χώρου, η κυκλοφορία του περιοδικού έφτανε στα: βόρεια και ανατολική Θράκη (Σαράντα Εκκλησιές, Βιζύη, Αδριανούπολη), παράλια του Εύξεινου Πόντου (Σινώπη, Τραπεζούντα), πόλεις στα στενά και στα παράλια της Θάλασσας του Μαρμαρά (Καλλίπολη, Ραιδεστός), ανατολικό Αιγαίο (Λήμνος, Λέσβος, Ρόδος) καθώς και στην ενδοχώρα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας (Ικόνιο, Νεάπολη Καππαδοκίας). Στο εξωτερικό σύμφωνα με την αλληλογραφία έχουμε διακίνηση σε Βουλγαρία (Βάρνα), Αίγυπτο (Κάιρο) και Ρωσία (Οδησσός, Rustoff). Οι λόγοι διακοπής της έκδοσης του περιοδικού δεν είναι γνωστοί. Οικονομικές δυσχέρειες υφίστανται, παρόμοιες με άλλων γυναικείων περιοδικών (χωρίς όμως να τεκμηριώνουν αφεαυτές αδυναμία συνέχισης της έκδοσης), όπως: στασιμότητα στις διαφημίσεις, εκκλήσεις για εξόφληση συνδρομών, απώλειες τευχών λόγω της «ακαταστασίας των ταχυδρομείων» και «εκ δευτέρου» αποστολή των ίδιων τευχών, κ.λπ. |
Σχόλια | |
Αναφορές/Βιβλιογραφία | Ενδεικτική βιβλιογραφία: Γιασαφάκη, Χαριτωμένη. «Το περιοδικό Εφημερίς των Κυριών (1909-1911) της Χ.Π. Μελανδινού: Ο εκπαιδευτικός του λόγος και ο γυναικείος προορισμός». Στο 4ο Διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα Δημοκρατία, δικαιώματα και ανισότητες στην εποχή της κρίσης. Προκλήσεις στον χώρο της έρευνας και της εκπαίδευσης. 27-29 Απριλίου 2018, Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών (ΙΑΚΕ), Ηράκλειο. Γιασαφάκη, Χαριτωμένη. «Το περιοδικό Εφημερίς των Κυριών (1909-1911) της Χ.Π. Μελανδινού και ο γυναικείος προορισμός». Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2016. Γιασαφάκη, Χαριτωμένη. «Ο ρόλος της γυναίκας όπως εγγράφεται στα άρθρα της Εφημερίδος των Κυριών της Χαρίκλειας Μελανδινού (1909-1911)». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. Dalakoura, Katerina. “Women and Publicity: The Emergence and Course of Women’s Press in Ottoman Context”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno. Dalakoura, Katerina. “Ottoman Women’s Press in Historical Research: State of the Art and Historiographical Issues”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno. Δαλακούρα, Κατερίνα. «Γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα στον οθωμανικό
χώρο: Το φαινόμενο, οι προεκτάσεις και η πορεία του». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. http://cms.fks.uoc.gr/kypseli/ Σημείωση: Η περιγραφή του εντύπου έχει στηριχθεί (πρωτίστως) στη μελέτη
του ίδιου του εντύπου και στην υπάρχουσα δευτερογενή βιβλιογραφία. |
# | ID | Τίτλος | Υπότιτλος/οι | Έντυπο | Στοιχεία βιβλιογραφικής αναφοράς | Περίληψη | Πρωτότυπο | Μεταφρασμένο | Τίτλος πρωτότυπου (για μεταφρασμένο) | Γλώσσα πρωτότυπου | Συγγραφέας πρωτότυπου (για μεταφρασμένο) | Σχόλια |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
441 | 3731 | Εις ψίθυρος πλημμύρας | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 6 (1910), σ. 93-94. | Στο δεύτερο μέρος του άρθρου βρίσκουμε τον Αιμήλιο στη γέφυρα να ετοιμάζετε να αυτοκτονήσει. Ξαφνικά παρουσιάζεται μια κοπέλα που με τα λόγια της, του δίνει θάρρος και υπομονή. Εκείνος αρχίζει να ανακουφίζεται και να γεμίζει ελπίδες για τα μελλοντικά του βήματα. Η κοπέλα που τον έσωσε από την αυτοκτονία ήταν η συνείδησή του. | Ναι | Ελληνική | |||||
442 | 3732 | Αλληλογραφία | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 6 (1910), σ. 95. | Σύντομη επικοινωνία με συνδρομήτριες-αναγνώστριες (ενημέρωση για παραλαβή της συνδρομής, αποστολή της σειράς της Εφημερίδος, παράκληση για συγκέντρωση των συνδρομών κ.λπ.). | Ναι | Ελληνική | Η στήλη "Μικρά Αλληλογραφία έχει μετονομαστεί σε "Αλληλογραφία". Ανυπόγραφο | ||||
443 | 3733 | Δήλωσις | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 6 (1910), σ. 95. | Προσφορές: για όσους γράψουν νέους συνδρομητές, δωρεάν ο Α' ή και Β' τόμος | Ναι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | ||||
444 | 3734 | Συνταγή | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 6 (1910). σ. 96. | Ναι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | |||||
445 | 3735 | Διαφήμιση | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 6 (1910), σ. 96. | Ελληνική | Διαφήμιση "Λε δε βενούς". | ||||||
446 | 3736 | Διαφήμιση | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 6 (1910), σ. 96. | Ελληνική | Διαφήμιση "Στέϊν". | ||||||
447 | 3737 | Διδασκαλία μεταξύ δυο φίλων | Περί της ιστορίας της γης μας ήτοι της γεωλογίας | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 97-98. | Το άρθρο έχει σκοπό να μεταδώσει γνώσεις γεωλογίας με απλουστευμένο τρόπο στις αναγνώστριες. Παρουσιάζονται οι αιτίες του τεράστιου μεγέθους των φυτών στη λιθανθρακοφόρα εποχή καθώς και ο τρόπος που οι γεωλόγοι και οι φυσιοδίφες διαπιστώνουν την ηλικία των φυτών και των ζώων που βρίσκονται απολιθωμένα. Στη συνέχεια η Μαρία παραθέτει μερικά από τα χαρακτηριστικά του Μεσοζωικού αιώνα π.χ. την ύπαρξη τελειότερων φυτών και ζώων, κυρίως, μεγάλων ερπετών. | Ναι | Ελληνική | ||||
448 | 3738 | Οποία πρέπει να είναι η της οικοδεσποίνης μόρφωσις | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 98-100. | Σύμφωνα με την αρθρογράφο, η πιο σημαντική εκπαίδευση που πρέπει να δοθεί στα κορίτσια είναι η ηθική ανάπτυξη, ώστε να αποκτήσουν σωφροσύνη και ευσέβεια. Ακόμα, η σωστή ανατροφή θα καλλιεργήσει αρετές όπως ακρίβεια, καθαριότητα, τάξη, εργατικότητα, φειδώ. Με αυτά τα εφόδια όταν θα γίνει σύζυγος και μητέρα θα εμποτίσει στα άλλα μέλη το ιδεώδες της οικογενειακής αγάπης, αλλά και της προσήλωσης στα ιδεώδη της πατρίδας. | Ναι | Ελληνική | |||||
449 | 3739 | Κοινωνικά | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 100. | Πληροφοριακό κείμενο που αναφέρεται σε τρία ζητήματα που απασχολούν την επικαιρότητα: τη χολέρα, την τιμωρία των υπεύθυνων για το παιδομάζωμα, καθώς και τη συγκέντρωση βοήθειας προς τους πληγέντες πυρκαγιάς. | Ναι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | ||||
450 | 3740 | Θάνατος Έλληνος αυτοκράτορος | Η τελευταία εν τη Αγία Σοφία τελετή (29 Μαΐου 1453) | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 101-103. | Το άρθρο ξεκινώντας περιγράφει τον όρθρο της Κυριακής 27 Μαΐου 1453, κατά τον οποίο επικρατούσαν κλαυθμοί και φωνές, όπου ο λαός είχε παραμερίσει κοινωνικές διαφορές και ήταν συμφιλιωμένος. Ανάμεσα τους και ο αυτοκράτορας, ζητώντας συγχώρεση, δηλώνει ότι αφού δεν φαίνεται ελπίδα σωτηρίας, τουλάχιστον οφείλει να πεθάνει για την πατρίδα. Γεμάτος ανδρεία, αυταπάρνηση και ευσέβεια έδωσε τη ζωή του παρόλο που είχε την επιλογή να σώσει τον εαυτό του. | Ναι | Ελληνική | ||||
451 | 3741 | Εικόνα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 104 | [Ο Ελ.Βενιζέλος και πέντε υπουργοί]. | |||||||
452 | 3742 | Εκ της απλής ζωής | Η πολύπλοκος ζωή | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 105. | Ναι | Γαλλική | Κάρολος Βάγκνερ | ||||
453 | 3743 | [θάνατος] | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 107. | Η εκδότρια εκφράζει τα συλλυπητήριά της | Ναι | Ελληνική | |||||
454 | 3744 | Φιλοθέη Βενιζέλου | Πίστις και έργα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 108. | Το άρθρο έχει θεολογικό περιεχόμενο. Μετά την πτώση της Πόλης, οι λόγιοι κατέφυγαν στην Ευρώπη, ενώ οι περισσότεροι Έλληνες βυθίστηκαν στην αμάθεια. Εξαίρεση αποτελούσε η Φιλόθεη Βενιζέλου που μικρή αγαπούσε τα γράμματα και τη μελέτη. Για να δώσει χαρά τους γονείς της που δεν είχαν άλλο παιδί, παντρεύτηκε, αλλά όταν πολύ γρήγορα χήρευσε, επέστρεψε στη μελέτη και θέλησε να γίνει μοναχή. | Ναι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | |||
455 | 3745 | Ταξείδιον Αμερικανίδος | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 109-110. | Το άρθρο περιγράφει ένα ασυνήθιστο για τις αναγνώστριες ταξίδι: μια αμερικανίδα αποφάσισε από τη Νέα Υόρκη, να ταξιδέψει στο Θιβέτ παρέα με τη σκυλίτσα της. Εκεί ήρθε σε επαφή με ένα λαό, ο οποίος ζώντας απομονωμένα, δεν έχει αντιγράψει τις ευρωπαϊκές συνήθειες. Συνάντησε φιλόξενους ανθρώπους και γνώρισε τα έθιμά τους: τη μουσική, τους χορούς και γενικότερα τον τρόπο που διασκεδάζουν. | Ναι | Γαλλική | Υπογράφεται από το αρχικό Δ. | ||||
456 | 3746 | Στο δρόμο | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 110. | Ναι | Ελληνική | ||||||
457 | 3747 | Διαφήμιση | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 112. | Ελληνική | Διαφήμιση "Λε δε βενούς". | ||||||
458 | 3748 | Αλληλογραφία | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 112. | Σύντομη επικοινωνία με συνδρομήτριες-αναγνώστριες (ενημέρωση για παραλαβή της συνδρομής, αποστολή της σειράς της Εφημερίδος, παράκληση για συγκέντρωση των συνδρομών κ.λπ.). | Ναι | Ελληνική | Η στήλη φέρει πλέον τον τίτλο "Αλληλογραφία" (πρότερος τίτλος: "Μικρά Αλληλογραφία"). Ανυπόγραφο | ||||
459 | 3749 | Δήλωσις | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 112. | Προσφορές: για όσους γράψουν νέους συνδρομητές, δωρεάν ο Α' και Β' τόμος, ή μια φιάλη Λε βε νους, ή βιβλίο για εργόχειρα | Ναι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | ||||
460 | 3750 | Διαφήμιση | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 7 (1910), σ. 112. | Ελληνική | Διαφήμιση "Στέϊν". |
# | Συντάκτης/τρια |
---|---|
1 | Μελανδινού, Χαρίκλεια |
# | Ιδιοκτήτης/τρια |
---|---|
1 | Μελανδινού, Χαρίκλεια |
# | Έντυπο | Είδος Περιοδικού |
---|---|---|
1 | Εφημερίς των Κυριών | Γυναικείο Περιοδικό |
# | Εκδότης/τρια | Έντυπο |
---|---|---|
1 | Μελανδινού, Χαρίκλεια | Εφημερίς των Κυριών |