ID | 1 |
---|---|
Τίτλος | Εφημερίς των Κυριών |
Υπότιτλος/οι | Γυναικείον Περιοδικόν εκδιδόμενον κατά δεκαπενθημερίαν εν Κωνσταντινουπόλει τη συνεργασία λογίων κυρίων και κυριών |
Εξώφυλλο | |
Έναρξη έκδοσης | 1909-08-01 |
Λήξη έκδοσης | 1911-07-15 |
Τόπος έκδοσης | Κωνσταντινούπολη |
Γλώσσα | Ελληνική |
Κατηγορία Εντύπου | Περιοδικό |
Κατηγορία Γυναικείου Περιοδικού | Γυναίκα εκδότρια - γυναικείο αναγνωστικό κοινό |
Εκδοτικός Οίκος | Τυπογραφείο «ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ» |
Συχνότητα έκδοσης | Δεκαπενθήμερο |
Σχήμα σελίδας | 4 |
Ψηφιακό Αποθετήριο Κυψέλης |
|
Άλλες Βιβλιοθήκες | Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.), http://www.elia.org.gr/entry.fds?entryID=33&pageid... Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, http://serials.nlg.gr/Record/4129 Βιβλιοθήκη Τμήματος Μεσαιωνικών & Νεοελληνικών Σπουδών Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, http://search.lib.auth.gr/Record/870134 |
Περιγραφή | Η Εφημερίς των Κυριών, Γυναικείον Περιοδικόν εκδιδόμενον κατά δεκαπενθημερίαν εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τη λόγια δασκάλα Χαρίκλεια Μελανδινού, για δύο συνεχόμενα έτη από 01/08/1909 έως 15/07/1911. Το περιοδικό τυπωνόταν στο τυπογραφείο «ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ» των Αριστόβουλου και Αναστασιάδη. Το Α΄ έτος είχε 22 τεύχη (186 σελίδες) ενώ το Β΄ έτος είχε 24 (384 σελίδες). Τα τεύχη αριθμούνται άλλοτε με γράμματα, άλλοτε με αριθμούς, ενώ η αρίθμηση των σελίδων είναι συνεχής ανά έτος. Ο αριθμός των σελίδων ανά τεύχος ποικίλει αλλά αυξάνεται σταθερά στο Β’ έτος κυκλοφορίας του περιοδικού από 8 σε 16 σελίδες. Η Εφημερίς των Κυριών εκδιδόταν σε σχήμα 4ο και είχε δεκαπενθήμερη κυκλοφορία, με δύο εξαιρέσεις: από το πρώτο τεύχος μεσολάβησε ένας μήνας για να εκδοθεί το δεύτερο και στις 15 Δεκεμβρίου 1909 δεν εκδόθηκε το τεύχος του εν λόγω δεκαπενθήμερου, αλλά το επόμενο, πρωτοχρονιάτικο τεύχος (01/01/1910), ήταν διπλό. Στο πρώτο έτος το περιοδικό είχε ξεχωριστό εξώφυλλο, ενώ στο δεύτερο όχι. Εντούτοις, το άγαλμα της θεάς Εστίας διατηρείται στο πρωτοσέλιδο σε όλη τη διάρκεια έκδοσης, ως σύμβολο του περιοδικού. Η τιμή της ετήσιας συνδρομής ήταν σταθερή και στα δύο έτη: 25 και 30 αργυρά γρόσια για την Κωνσταντινούπολη και τις επαρχίες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αντίστοιχα. Αλλαγή υπάρχει μόνο για τις συνδρομήτριες του εξωτερικού, καθώς στο δεύτερο έτος η τιμή από 6 χρυσά φράγκα αυξήθηκε στα 6,5. Η Εφημερίς των Κυριών αποτελεί γυναικείο έντυπο και από την άποψη της θεματολογίας. Πρόκειται για ένα συντηρητικό έντυπο, που αναπαράγει καθιερωμένους γυναικείους ρόλους: της μητέρας, της συζύγου, της οικοδέσποινας. Αυτά τα πρότυπα, τα οποία περιορίζουν τις γυναίκες εντός του οίκου, εξιδανικεύονται από την Εφημερίδα των Κυριών και παρουσιάζονται ως επιβεβλημένα από τη φύση και τη θρησκεία. Η απουσία διαλόγου ως προς τις γυναικείες διεκδικήσεις και τη χειραφέτηση συνάδει με την εσωστρέφεια των Ρωμιών λογίων πάνω στο γυναικείο ζήτημα και την επιδίωξη συσπείρωσης της εθνικής κοινότητας στη συγκεκριμένη χωροχρονική συγκυρία. Συνεπώς, κυριαρχούν θέματα οικιακής οικονομίας, όπως συνταγές και συμβουλές για τη σωστή διαχείριση του οίκου, θέματα για την ανατροφή των παιδιών, αλλά και αρθρογραφία για το ρόλο της γυναίκας στην ιδιωτική σφαίρα. Επίσης, σημαντική θέση κατέχουν τα διηγήματα, τα ποιήματα και οι βιογραφίες γυναικών. Τέλος, το περιοδικό πραγματεύεται τακτικά θέματα υγείας, ιστορίας και θεολογίας. Κατά το Β΄ έτος αυξάνεται η εικονογράφηση στο περιοδικό, η οποία γίνεται πλουσιότερη εντάσσοντας εικόνες μόδας καθώς σύμφωνα με την αντίληψη του περιοδικού η ενασχόληση των γυναικών με τη μόδα είναι επιτρεπτή, αλλά και προσωπικοτήτων της εποχής καθώς και τόπων με ισχυρή παρουσία του ελληνικού στοιχείου. Ακόμη, δημοσιεύονται εικόνες με παιδιά μικρής ηλικίας προκειμένου να συνδέσει η εκδότρια τις γυναίκες με ρόλους σχετικούς με την ανατροφή και την οικιακότητα. Η εκδότρια αρθρογραφεί σε κάθε τεύχος επιδιώκοντας και συνεργασίες, οι οποίες στο μεγαλύτερο μέρος είναι γυναίκες αρθρογράφοι. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται διευθύντριες και δασκάλες: η Εριέττα Κωνσταντινίδου, η Όλγα Νιτσαΐδου η Ελένη και η Μαριάνθη Ονουφρίου, οι οποίες επικεντρώνονται σε ζητήματα σχετικά με το ρόλο των παρθεναγωγείων και τη θέση της γυναίκας. Υπάρχουν ακόμα πολλά άρθρα, τα οποία υπογράφονται με ψευδώνυμο ή αρκτικόλεξο (ΑΛΚΥΩΝ, Κυρία Ο., Boheme της ζωής, Α.Ρ., κ.α.) και αποδίδονται λόγω του ύφους τους σε γυναίκες. Τέλος, οι άντρες αρθρογράφοι επικεντρώνονται σε επιστημονικά θέματα, όπως ο πρωτοπρεσβύτερος Μανχεστρίας Κωνσταντίνος Ν. Καλλίνικος, καθώς και οι γιατροί Τιμολέων Καρδάρας, Μ. Μωυσείδης και Ν. Βασιλειάδης. Ενδεικτικά από τη μελέτη της αλληλογραφίας της εκδότριας με τις αναγνώστριες, οι περιοχές διανομής του περιοδικού εντός της Κωνσταντινούπολης ήταν: Πέραν, Φανάρι, Ξυλόπορτα, Κοντοσκάλι, Πριγκιπονήσια. Για τις επαρχίες του Οθωμανικού χώρου, η κυκλοφορία του περιοδικού έφτανε στα: βόρεια και ανατολική Θράκη (Σαράντα Εκκλησιές, Βιζύη, Αδριανούπολη), παράλια του Εύξεινου Πόντου (Σινώπη, Τραπεζούντα), πόλεις στα στενά και στα παράλια της Θάλασσας του Μαρμαρά (Καλλίπολη, Ραιδεστός), ανατολικό Αιγαίο (Λήμνος, Λέσβος, Ρόδος) καθώς και στην ενδοχώρα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας (Ικόνιο, Νεάπολη Καππαδοκίας). Στο εξωτερικό σύμφωνα με την αλληλογραφία έχουμε διακίνηση σε Βουλγαρία (Βάρνα), Αίγυπτο (Κάιρο) και Ρωσία (Οδησσός, Rustoff). Οι λόγοι διακοπής της έκδοσης του περιοδικού δεν είναι γνωστοί. Οικονομικές δυσχέρειες υφίστανται, παρόμοιες με άλλων γυναικείων περιοδικών (χωρίς όμως να τεκμηριώνουν αφεαυτές αδυναμία συνέχισης της έκδοσης), όπως: στασιμότητα στις διαφημίσεις, εκκλήσεις για εξόφληση συνδρομών, απώλειες τευχών λόγω της «ακαταστασίας των ταχυδρομείων» και «εκ δευτέρου» αποστολή των ίδιων τευχών, κ.λπ. |
Σχόλια | |
Αναφορές/Βιβλιογραφία | Ενδεικτική βιβλιογραφία: Γιασαφάκη, Χαριτωμένη. «Το περιοδικό Εφημερίς των Κυριών (1909-1911) της Χ.Π. Μελανδινού: Ο εκπαιδευτικός του λόγος και ο γυναικείος προορισμός». Στο 4ο Διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα Δημοκρατία, δικαιώματα και ανισότητες στην εποχή της κρίσης. Προκλήσεις στον χώρο της έρευνας και της εκπαίδευσης. 27-29 Απριλίου 2018, Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών (ΙΑΚΕ), Ηράκλειο. Γιασαφάκη, Χαριτωμένη. «Το περιοδικό Εφημερίς των Κυριών (1909-1911) της Χ.Π. Μελανδινού και ο γυναικείος προορισμός». Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2016. Γιασαφάκη, Χαριτωμένη. «Ο ρόλος της γυναίκας όπως εγγράφεται στα άρθρα της Εφημερίδος των Κυριών της Χαρίκλειας Μελανδινού (1909-1911)». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. Dalakoura, Katerina. “Women and Publicity: The Emergence and Course of Women’s Press in Ottoman Context”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno. Dalakoura, Katerina. “Ottoman Women’s Press in Historical Research: State of the Art and Historiographical Issues”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno. Δαλακούρα, Κατερίνα. «Γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα στον οθωμανικό
χώρο: Το φαινόμενο, οι προεκτάσεις και η πορεία του». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. http://cms.fks.uoc.gr/kypseli/ Σημείωση: Η περιγραφή του εντύπου έχει στηριχθεί (πρωτίστως) στη μελέτη
του ίδιου του εντύπου και στην υπάρχουσα δευτερογενή βιβλιογραφία. |
# | ID | Τίτλος | Υπότιτλος/οι | Έντυπο | Στοιχεία βιβλιογραφικής αναφοράς | Περίληψη | Πρωτότυπο | Μεταφρασμένο | Τίτλος πρωτότυπου (για μεταφρασμένο) | Γλώσσα πρωτότυπου | Συγγραφέας πρωτότυπου (για μεταφρασμένο) | Σχόλια |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
561 | 3853 | Προκειμένου να έλθωμεν εις γάμου κοινωνία | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 20 (1911), σ. 305-308. | Το άρθρο έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα. Για το θέμα του γάμου κριτήριο δεν είναι η εξωτερική ομορφιά, αλλά και η ενάρετη ψυχή. Επίσης, τα χρήματα δεν θα πρέπει να επηρεάσουν την απόφαση μας, γιατί ο γάμος είναι ένωση πεποιθήσεων, σκοπών και συναισθημάτων και όχι ζήτημα συνεταιρισμού. Τα χαρακτηριστικά που είναι απαραίτητα για το άτομα που αναζητάμε είναι η αγνότητα, η υγεία, η σωφροσύνη και η χριστιανική αγωγή. Τέλος, οι νέοι που σκέφτονται το γάμο πρέπει να συμβουλεύονται το Θεό. | Ναι | Ελληνική | Κεφάλαιο Α', Β' και Γ'. | ||||
562 | 3854 | Καθαρισμός κηλίδων | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 20 (1911), σ. 308. | Κανονικά θα έπρεπε να υπάρχει ο τίτλος πρακτικές γνώσεις και μετά αυτός. | Ναι | Ελληνική | |||||
563 | 3855 | [παράκληση] | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 20 (1911), σ. 308. | Ενημέρωση παράκληση προς τους συνδρομητές από τη Χαλκιδόνα να εξοφλούν τις συνδρομές τους στους συγκεκεριμένους αντιπροσώπους | Ναι | Ελληνική | |||||
564 | 3856 | Δροσίς (98-117;) | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 20 (1911), σ. 309-310. | Ναι | Ελληνική | Άρθρο στη μόνιμη στήλη ”Χαρακτήρες βασιλίδων του βυζαντινού κράτους”. | |||||
565 | 3867 | Ο κυνηγός και το πουλάκι | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 15 (1911), σ. 233. | Ναι | Ελληνική | Υπογράφεται από τα αρχικά Π...Λ... | |||||
566 | 3868 | Εικόνα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 15 (1911), σ. 233 | Περιβολή Θασίων γυναικών. | |||||||
567 | 3869 | Αποκριάτικαι αναμνήσεις | Πέριξ μιάς "Illusion'' | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 15 (1911), σ. 234. | Στο άρθρο περιγράφεται μια συγκέντρωση φιλόμουσων ανθρώπων σε ένα σπίτι. Το θέμα της συζήτησής τους είναι αν τα ονειροπολήματα για το μακρινό ή κοντινό μέλλον είναι ουτοπικά ή όχι Η συνοδεία κλασσικής μουσικής από την κόρη που έπαιζε πιάνο, γέμισε την αρθρογράφο με συναισθήματα ελπίδας. Γι' αυτήν τα ονειροπολήματα δεν είναι ουτοπία στη σύγχρονη με το περιοδικό ζωή. | Ναι | Ελληνική | Υπογράφεται από το ψευδώνυμο "Αλκυών". | |||
568 | 3870 | Πάρεργοι σκέψεις | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 15 (1911), σ. 235. | Ναι | Ελληνική | Υπογράφεται από τα αρχικά ΟΣ. | |||||
569 | 3871 | Εικόνα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 15 (1911), σ. 235 | Η εν Θεσσαλονίκη έπαυλις Αλατίνη. | |||||||
570 | 3872 | Ποικίλα αναγνώσματα | Η βασιλεία του τρόμου | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 15 (1911), σ. 236. | Ναι | Ελληνική | |||||
571 | 3874 | Αλληλογραφία | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 15 (1911), σ. 237-240. | Ναι | Ελληνική | Η στήλη έχει αλλάξει επωνυμία. Πρότερος τίτλος στήλης "Μικρά Αλληλογραφία" | |||||
572 | 3875 | Διαφήμιση | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 15 (1911), σ. 237-240. | Ελληνική | Διαφήμιση "Στέϊν". | ||||||
573 | 3876 | Διδασκαλία μεταξύ δυο φίλων | Γενική επισκόπησις της ιστορίας και η εξ'αυτής ωφέλεια | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 16 (1911), σ. 241-243. | Η Έλλη παρουσιάζει λίγα στοιχεία για τους Εβραίους, λαό της Ασίας, αλλά επικεντρώνεται στους Έλληνες την ιστορία των οποίων περιγράφει αναλυτικά στη Μαρία. Τονίζεται ότι πολλά έθνη που εμφανίστηκαν στην παγκόσμια ιστορία εξαφανίστηκαν, ενώ οι αρχαίοι Έλληνες βρίσκονταν σε ακμή αναπτύσσοντας σημαντικό πολιτισμό. Στη συνέχεια περιγράφεται περίοδος που Ελλάδα ήταν επαρχία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, αναφέρεται σύντομα το Βυζάντιο, και τα χρόνια στα οποία οι ελληνικές πόλεις έπεφταν στα χέρια των Τούρκων. Η διδασκαλία ολοκληρώνεται όταν η αφήγηση της Έλλης φτάνει στο βασιλιά Γεώργιο Α’. | Ναι | Ελληνική | ||||
574 | 3877 | Η εργασία | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 16 (1911), σ. 243. | Η αρθρογράφος αρχικά περιγράφει τις αρετές που μπορούν να καλλιεργηθούν στον άνθρωπο μέσω της εργασίας. Ως αντίβαρο αναφέρονται οι αρνητικές συνέπειες της οκνηρής ζωής. Τονίζεται ότι τα μέλη όλων των κοινωνικών τάξεων, ακόμη και οι γυναίκες, πρέπει να ασχολούνται με κάποιου είδους εργασία, διότι η οκνηρία προκαλεί ανία και βλάβες στην υγεία π.χ. πονοκεφάλους. Η εργασία είναι απαραίτητη για το πνεύμα και το σώμα. | Ναι | Ελληνική | |||||
575 | 3878 | Το πρώτον φίλημα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 16 (1911), σ. 244. | Ναι | Γαλλική | Υπογράφεται από την Ελένη Κ. | |||||
576 | 3879 | Πότε πρέπει να κοιμώνται τα μικρά | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 16 (1911), σ. 245. | Το άρθρο δίνει συμβουλές προς τις μητέρες για τις ώρες που πρέπει να κοιμούνται τα παιδιά διάφορων ηλικιών. | Ναι | Ελληνική | Υπογράφεται από το ψευδώνυμο "Μία ιατρός". | ||||
577 | 3880 | Δερματικά των μικρών εξανθήματα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 16 (1911), σ.245. | Στο δεύτερο μέρος το άρθρο αναφέρεται σε δερματικά εξανθήματα που μπορεί να εμφανιστούν στα μικρά από κακή διατροφή, ή και ανθυγιεινό περιβάλλον. | Ναι | Ελληνική | Υπογράφεται από το ψευδώνυμο "Μία ιατρός". | ||||
578 | 3881 | Εις την άνοιξιν | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 16 (1911), σ. 246. | Ναι | Ελληνική | Υπογράφεται από τα αρχικά Π. Γ. Λ. | |||||
579 | 3882 | Πρακτικαί γνώσεις | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 16 (1911), σ. 246. | Ναι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | |||||
580 | 3883 | Υγιειναί διατάξεις των πρωσσικών παρθεναγωγείων | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 16 (1911), σ. 247. | Το άρθρο κάνει λόγο για το περιεχόμενο των διατάξεων για την υγιεινή των παρθεναγωγείων στην Πρωσία, τον αριθμό των μαθητριών ανά αίθουσα, καθώς και για το μέγεθός της. Προτείνεται να έχει κήπο το παρθεναγωγείο, ενώ γίνεται αναφορά και στο ωρολόγιο πρόγραμμα, στις κατ’ οίκον εργασίες και στα διαλείμματα. | Ναι | Ελληνική |
# | Συντάκτης/τρια |
---|---|
1 | Μελανδινού, Χαρίκλεια |
# | Ιδιοκτήτης/τρια |
---|---|
1 | Μελανδινού, Χαρίκλεια |
# | Έντυπο | Είδος Περιοδικού |
---|---|---|
1 | Εφημερίς των Κυριών | Γυναικείο Περιοδικό |
# | Εκδότης/τρια | Έντυπο |
---|---|---|
1 | Μελανδινού, Χαρίκλεια | Εφημερίς των Κυριών |