ID | 1 |
---|---|
Τίτλος | Εφημερίς των Κυριών |
Υπότιτλος/οι | Γυναικείον Περιοδικόν εκδιδόμενον κατά δεκαπενθημερίαν εν Κωνσταντινουπόλει τη συνεργασία λογίων κυρίων και κυριών |
Εξώφυλλο | |
Έναρξη έκδοσης | 1909-08-01 |
Λήξη έκδοσης | 1911-07-15 |
Τόπος έκδοσης | Κωνσταντινούπολη |
Γλώσσα | Ελληνική |
Κατηγορία Εντύπου | Περιοδικό |
Κατηγορία Γυναικείου Περιοδικού | Γυναίκα εκδότρια - γυναικείο αναγνωστικό κοινό |
Εκδοτικός Οίκος | Τυπογραφείο «ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ» |
Συχνότητα έκδοσης | Δεκαπενθήμερο |
Σχήμα σελίδας | 4 |
Ψηφιακό Αποθετήριο Κυψέλης |
|
Άλλες Βιβλιοθήκες | Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.), http://www.elia.org.gr/entry.fds?entryID=33&pageid... Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, http://serials.nlg.gr/Record/4129 Βιβλιοθήκη Τμήματος Μεσαιωνικών & Νεοελληνικών Σπουδών Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, http://search.lib.auth.gr/Record/870134 |
Περιγραφή | Η Εφημερίς των Κυριών, Γυναικείον Περιοδικόν εκδιδόμενον κατά δεκαπενθημερίαν εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τη λόγια δασκάλα Χαρίκλεια Μελανδινού, για δύο συνεχόμενα έτη από 01/08/1909 έως 15/07/1911. Το περιοδικό τυπωνόταν στο τυπογραφείο «ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ» των Αριστόβουλου και Αναστασιάδη. Το Α΄ έτος είχε 22 τεύχη (186 σελίδες) ενώ το Β΄ έτος είχε 24 (384 σελίδες). Τα τεύχη αριθμούνται άλλοτε με γράμματα, άλλοτε με αριθμούς, ενώ η αρίθμηση των σελίδων είναι συνεχής ανά έτος. Ο αριθμός των σελίδων ανά τεύχος ποικίλει αλλά αυξάνεται σταθερά στο Β’ έτος κυκλοφορίας του περιοδικού από 8 σε 16 σελίδες. Η Εφημερίς των Κυριών εκδιδόταν σε σχήμα 4ο και είχε δεκαπενθήμερη κυκλοφορία, με δύο εξαιρέσεις: από το πρώτο τεύχος μεσολάβησε ένας μήνας για να εκδοθεί το δεύτερο και στις 15 Δεκεμβρίου 1909 δεν εκδόθηκε το τεύχος του εν λόγω δεκαπενθήμερου, αλλά το επόμενο, πρωτοχρονιάτικο τεύχος (01/01/1910), ήταν διπλό. Στο πρώτο έτος το περιοδικό είχε ξεχωριστό εξώφυλλο, ενώ στο δεύτερο όχι. Εντούτοις, το άγαλμα της θεάς Εστίας διατηρείται στο πρωτοσέλιδο σε όλη τη διάρκεια έκδοσης, ως σύμβολο του περιοδικού. Η τιμή της ετήσιας συνδρομής ήταν σταθερή και στα δύο έτη: 25 και 30 αργυρά γρόσια για την Κωνσταντινούπολη και τις επαρχίες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αντίστοιχα. Αλλαγή υπάρχει μόνο για τις συνδρομήτριες του εξωτερικού, καθώς στο δεύτερο έτος η τιμή από 6 χρυσά φράγκα αυξήθηκε στα 6,5. Η Εφημερίς των Κυριών αποτελεί γυναικείο έντυπο και από την άποψη της θεματολογίας. Πρόκειται για ένα συντηρητικό έντυπο, που αναπαράγει καθιερωμένους γυναικείους ρόλους: της μητέρας, της συζύγου, της οικοδέσποινας. Αυτά τα πρότυπα, τα οποία περιορίζουν τις γυναίκες εντός του οίκου, εξιδανικεύονται από την Εφημερίδα των Κυριών και παρουσιάζονται ως επιβεβλημένα από τη φύση και τη θρησκεία. Η απουσία διαλόγου ως προς τις γυναικείες διεκδικήσεις και τη χειραφέτηση συνάδει με την εσωστρέφεια των Ρωμιών λογίων πάνω στο γυναικείο ζήτημα και την επιδίωξη συσπείρωσης της εθνικής κοινότητας στη συγκεκριμένη χωροχρονική συγκυρία. Συνεπώς, κυριαρχούν θέματα οικιακής οικονομίας, όπως συνταγές και συμβουλές για τη σωστή διαχείριση του οίκου, θέματα για την ανατροφή των παιδιών, αλλά και αρθρογραφία για το ρόλο της γυναίκας στην ιδιωτική σφαίρα. Επίσης, σημαντική θέση κατέχουν τα διηγήματα, τα ποιήματα και οι βιογραφίες γυναικών. Τέλος, το περιοδικό πραγματεύεται τακτικά θέματα υγείας, ιστορίας και θεολογίας. Κατά το Β΄ έτος αυξάνεται η εικονογράφηση στο περιοδικό, η οποία γίνεται πλουσιότερη εντάσσοντας εικόνες μόδας καθώς σύμφωνα με την αντίληψη του περιοδικού η ενασχόληση των γυναικών με τη μόδα είναι επιτρεπτή, αλλά και προσωπικοτήτων της εποχής καθώς και τόπων με ισχυρή παρουσία του ελληνικού στοιχείου. Ακόμη, δημοσιεύονται εικόνες με παιδιά μικρής ηλικίας προκειμένου να συνδέσει η εκδότρια τις γυναίκες με ρόλους σχετικούς με την ανατροφή και την οικιακότητα. Η εκδότρια αρθρογραφεί σε κάθε τεύχος επιδιώκοντας και συνεργασίες, οι οποίες στο μεγαλύτερο μέρος είναι γυναίκες αρθρογράφοι. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται διευθύντριες και δασκάλες: η Εριέττα Κωνσταντινίδου, η Όλγα Νιτσαΐδου η Ελένη και η Μαριάνθη Ονουφρίου, οι οποίες επικεντρώνονται σε ζητήματα σχετικά με το ρόλο των παρθεναγωγείων και τη θέση της γυναίκας. Υπάρχουν ακόμα πολλά άρθρα, τα οποία υπογράφονται με ψευδώνυμο ή αρκτικόλεξο (ΑΛΚΥΩΝ, Κυρία Ο., Boheme της ζωής, Α.Ρ., κ.α.) και αποδίδονται λόγω του ύφους τους σε γυναίκες. Τέλος, οι άντρες αρθρογράφοι επικεντρώνονται σε επιστημονικά θέματα, όπως ο πρωτοπρεσβύτερος Μανχεστρίας Κωνσταντίνος Ν. Καλλίνικος, καθώς και οι γιατροί Τιμολέων Καρδάρας, Μ. Μωυσείδης και Ν. Βασιλειάδης. Ενδεικτικά από τη μελέτη της αλληλογραφίας της εκδότριας με τις αναγνώστριες, οι περιοχές διανομής του περιοδικού εντός της Κωνσταντινούπολης ήταν: Πέραν, Φανάρι, Ξυλόπορτα, Κοντοσκάλι, Πριγκιπονήσια. Για τις επαρχίες του Οθωμανικού χώρου, η κυκλοφορία του περιοδικού έφτανε στα: βόρεια και ανατολική Θράκη (Σαράντα Εκκλησιές, Βιζύη, Αδριανούπολη), παράλια του Εύξεινου Πόντου (Σινώπη, Τραπεζούντα), πόλεις στα στενά και στα παράλια της Θάλασσας του Μαρμαρά (Καλλίπολη, Ραιδεστός), ανατολικό Αιγαίο (Λήμνος, Λέσβος, Ρόδος) καθώς και στην ενδοχώρα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας (Ικόνιο, Νεάπολη Καππαδοκίας). Στο εξωτερικό σύμφωνα με την αλληλογραφία έχουμε διακίνηση σε Βουλγαρία (Βάρνα), Αίγυπτο (Κάιρο) και Ρωσία (Οδησσός, Rustoff). Οι λόγοι διακοπής της έκδοσης του περιοδικού δεν είναι γνωστοί. Οικονομικές δυσχέρειες υφίστανται, παρόμοιες με άλλων γυναικείων περιοδικών (χωρίς όμως να τεκμηριώνουν αφεαυτές αδυναμία συνέχισης της έκδοσης), όπως: στασιμότητα στις διαφημίσεις, εκκλήσεις για εξόφληση συνδρομών, απώλειες τευχών λόγω της «ακαταστασίας των ταχυδρομείων» και «εκ δευτέρου» αποστολή των ίδιων τευχών, κ.λπ. |
Σχόλια | |
Αναφορές/Βιβλιογραφία | Ενδεικτική βιβλιογραφία: Γιασαφάκη, Χαριτωμένη. «Το περιοδικό Εφημερίς των Κυριών (1909-1911) της Χ.Π. Μελανδινού: Ο εκπαιδευτικός του λόγος και ο γυναικείος προορισμός». Στο 4ο Διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα Δημοκρατία, δικαιώματα και ανισότητες στην εποχή της κρίσης. Προκλήσεις στον χώρο της έρευνας και της εκπαίδευσης. 27-29 Απριλίου 2018, Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών (ΙΑΚΕ), Ηράκλειο. Γιασαφάκη, Χαριτωμένη. «Το περιοδικό Εφημερίς των Κυριών (1909-1911) της Χ.Π. Μελανδινού και ο γυναικείος προορισμός». Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2016. Γιασαφάκη, Χαριτωμένη. «Ο ρόλος της γυναίκας όπως εγγράφεται στα άρθρα της Εφημερίδος των Κυριών της Χαρίκλειας Μελανδινού (1909-1911)». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. Dalakoura, Katerina. “Women and Publicity: The Emergence and Course of Women’s Press in Ottoman Context”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno. Dalakoura, Katerina. “Ottoman Women’s Press in Historical Research: State of the Art and Historiographical Issues”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno. Δαλακούρα, Κατερίνα. «Γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα στον οθωμανικό
χώρο: Το φαινόμενο, οι προεκτάσεις και η πορεία του». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. http://cms.fks.uoc.gr/kypseli/ Σημείωση: Η περιγραφή του εντύπου έχει στηριχθεί (πρωτίστως) στη μελέτη
του ίδιου του εντύπου και στην υπάρχουσα δευτερογενή βιβλιογραφία. |
# | ID | Τίτλος | Υπότιτλος/οι | Έντυπο | Στοιχεία βιβλιογραφικής αναφοράς | Περίληψη | Πρωτότυπο | Μεταφρασμένο | Τίτλος πρωτότυπου (για μεταφρασμένο) | Γλώσσα πρωτότυπου | Συγγραφέας πρωτότυπου (για μεταφρασμένο) | Σχόλια |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
641 | 3946 | Πρακτικαί γνώσεις | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 323. | Ναι | Ελληνική | ||||||
642 | 3947 | Εικόνα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 325 | Ελένη Μιρομπόλσκυ. | |||||||
643 | 3948 | Περί θρησκείας | (Αι δύο φίλαι) | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 326-327. | Η Μαρία και η Έλλη συζητάνε με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει πράξη η εντολή του θεού «αγάπα τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου». Αν όλοι δείχναμε αγάπη, ευγένεια και λησμονούσαμε δυσάρεστες καταστάσεις, τότε οι άνθρωποι θα ζούσαν πιο ευτυχισμένοι. Φωτεινό παράδειγμα επιβάλλεται να γίνουν οι γονείς και οι παιδαγωγοί. Ακόμα και στους ξένους πρέπει να δείχνουμε την ίδια αγάπη. Μια μορφή της είναι η φιλανθρωπία που δυστυχώς λόγω πλεονεξίας και ασυνειδησίας δεν συναντάται συχνά. | Ναι | Ελληνική | Θα μπορούσε να έχει τον τίτλο”Διδασκαλία μεταξύ δυο φίλων”. Ο τίτλος είναι “περί θρησκείας” και υπογράφεται από άλλο αρθρογράφο, όχι από τη Χ. Μελανδινού. Υπογράφεται από τα αρχικά Ι. Ε. | |||
644 | 3949 | Αλεξάνδρα (284-296;) | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 327. | Ναι | Ελληνική | Άρθρο στη μόνιμη στήλη”Χαρακτήρες βασιλίδων του βυζαντινού κράτους”. | |||||
645 | 3950 | [Ο προορισμός του κλήρου] | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 328-329. | Το άρθρο έχει τη μορφή επιστολής. Θέμα είναι η ηθική και θρησκευτική κατάπτωση της κοινωνίας. Σύμφωνα με τον αρθογράφο όλα τα μέλη της κοινωνίας ανεξάρτητα από κοινωνική θέση έχουν μερίδιο ευθύνης. Σημαντική βοήθεια θα μπορούσαν να δώσουν οι ευγενείς και πλούσιες οικογένειες ωθώντας τα παιδιά τους να μπουν στον κλήρο ή να γίνουν δάσκαλοι. Αυτός είναι ένας τρόπος για να οδηγηθεί η κοινωνία σε πρόοδο και ακμή. | Ναι | Ελληνική | Άρθρο στη μόνιμη στήλη "Ανοικτή επιστολή". Υπογράφεται από τον/την Ολπ. | ||||
646 | 3951 | Συμβουλή | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 329. | Σύντομο δημοσίευμα με υπότιτλο "Πώς καθαρίζεται ελαιώδης κόμη;". | Ναι | Ελληνική | Ανυπόγραφο. | ||||
647 | 3952 | Ο συρμός | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 329. | Ναι | Ελληνική | Πολύ σύντομη ανακοίνωση που συνοδεύει το σκίτσο με γυναικεία ενδυμασία. | |||||
648 | 3953 | Σελίς προβλημάτων και ερωτήσεων | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 330. | Ναι | Ελληνική | ||||||
649 | 3954 | Πότε βλάπτει η αγάπη της μαμής | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 330. | Το άρθρο εξηγεί πώς ο ύπνος του βρέφους με ηλικιωμένο στο ίδιο κρεβάτι, οδηγεί στην απώλεια της ζωτικότητας του. Το μωρό πρέπει να κοιμάται στην κούνια του, όπου μπορεί να αναπνέει καλύτερα. | Ναι | Ελληνική | Υπογράφεται από το ψευδώνυμο "Μία ιατρός". | ||||
650 | 3955 | Ποικίλα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 330. | Ναι | Ελληνική | ||||||
651 | 3956 | Στο κύμα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 331. | Ναι | Ελληνική | ||||||
652 | 3957 | Τα Τάταυλα | Ήτοι ιστορική περιγραφή των Ταταούλων μετά σημειώσεων θιγουσών γενικής σημασ'ιας περισπούδαστα θέματα | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 331. | Το άρθρο αποτελεί κριτική ενός βιβλίου. Αρχικά, παρουσιάζεται σύντομα το περιεχόμενό του και εξαίρεται η πρωτοβουλία συγγραφής του από τον επίσκοπο των Ταταούλων. Συνιστάται θερμά η ανάγνωσή του από τις αναγνώστριες του περιοδικού. | Ναι | Ελληνική | Ανυπόγραφο | |||
653 | 3958 | Γνώμαι | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 331. | Σε μικρή έκταση παρατίθεται η άποψη ότι η κοινωνική καταστροφή θα προληφθεί μόνο αν στραφούμε στην οικογένεια και την αγάπη του θεού. | Ναι | Ελληνική | |||||
654 | 3959 | [Καθαριότητα του γυναικείου δέρματος] | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 332-333. | Το άρθρο έχει θέμα την καθαριότητα του δέρματος της γυναίκας. Αρχικά τονίζεται η σπουδαιότητα τους ως όργανο του σώματός μας. Έπειτα δίνονται οδηγίες για τη συχνότητα, τη θερμοκρασία του νερού, τη ρήση σαπουνιού κ.α. σε σχέση πάντα με την καθαριότητα του δέρματος στο πρόσωπο, τα χέρια και όλο το σώμα. Ακόμα δίνονται πληροφορίες για τα αιθέρια έλαια και τα θερμά λουτρά, ώστε να η γυναίκα να διατηρήσει την ευεξία και την καλή λειτουργία του δέρματος. | Ναι | Ελληνική | Ανήκει στη μόνιμη στήλη "Η υγιεινή της καλλονής". Υπογράφεται από το ψευδώνυμο "Εις υγιεινολόγος". | ||||
655 | 3960 | Ο πρώτος χορός της Πετρίνας | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 334. | Ναι | Ελληνική | Διήγημα σε συνέχεια. Δεν ολοκληρώνεται προκειμένου να γίνει γνωστός ο συντάκτης του. | |||||
656 | 3961 | Από του πατρός εις το τέκνον | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 335-336. | Ναι | Ελληνική | ||||||
657 | 3962 | Αλληλογραφία | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 336. | Σύντομη επικοινωνία με συνδρομήτριες-ανταποκρίτριες-αναγνώστριες (ευχαριστίες για επιστολές ή ενέργειες υπέρ του εντύπου, ενημέρωση για εγγραφή νέων συνδρομητριών, αποστολή αποδείξεων, ενημέρωση για μη παραλαβή ή καθυστέρηση παραλαβής εντύπων κ.λπ.). | Ναι | Ελληνική | Η στήλη "Μικρά Αλληλογραφία" έχει μετονομαστεί σε Αλληλογραφία. | ||||
658 | 3963 | [παράκληση] | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 336. | Οδηγίες για τα σημεία παραλαβής των αποδείξεων | Ναι | Ελληνική | |||||
659 | 3964 | Διαφήμιση | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 336. | Ελληνική | Διαφήμιση που αφορά στο έργο "Η γυνή", του Μ. Μωυσείδου, διευθυντή του περιοδικού”Ιπποκράτης”. | ||||||
660 | 3965 | Διαφήμιση | Εφημερίς των Κυριών | Έτος Β, τχ. 21 (1911), σ. 336. | Ελληνική | Διαφήμιση Αδελφών Μαστοράκη. |
# | Συντάκτης/τρια |
---|---|
1 | Μελανδινού, Χαρίκλεια |
# | Ιδιοκτήτης/τρια |
---|---|
1 | Μελανδινού, Χαρίκλεια |
# | Έντυπο | Είδος Περιοδικού |
---|---|---|
1 | Εφημερίς των Κυριών | Γυναικείο Περιοδικό |
# | Εκδότης/τρια | Έντυπο |
---|---|---|
1 | Μελανδινού, Χαρίκλεια | Εφημερίς των Κυριών |