Έντυπο: Βοσπορίς

ID14
ΤίτλοςΒοσπορίς
Υπότιτλος/οι
Εξώφυλλο
Έναρξη έκδοσης1899-04-07
Λήξη έκδοσης1906-03-20
Τόπος έκδοσηςΚωνσταντινούπολη
ΓλώσσαΕλληνικά
Κατηγορία ΕντύπουΠεριοδικό
Κατηγορία Γυναικείου ΠεριοδικούΓυναίκα εκδότρια - γυναικείο αναγνωστικό κοινό
Εκδοτικός Οίκος
Συχνότητα έκδοσηςΔεκαπενθήμερο
Σχήμα σελίδας8
Ψηφιακό Αποθετήριο Κυψέλης
Άλλες Βιβλιοθήκες

Γεννάδειος Βιβλιοθήκη (07/04/1899 - 10/04/1902, Πλήρης σειρά)

Βιβλιοθήκη της Βουλής (10/01/1904 - 10/02/1906, με κενά)

Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (1901 - 1906, με κενά)

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (20/04/1904 - 10/06/1905 και 01/05/1907 - 15/10/1907)

Εθνική Βιβλιοθήκη (Διάσπαρτα τεύχη)

Βιβλιοθήκη Οικουμενικού Πατριαρχείου (Κωνσταντινούπολη) (Διάσπαρτα τεύχη)

Ιδιωτική συλλογή Στρατή Ταρίνα (Διάσπαρτα τεύχη)

Οικογενειακά Αρχεία Τ. Ταβανιώτη και Κ. Παντελάκη - Ταβανιώτου (20/04/1902 - 10/04/1903, Πλήρης σειρά)

Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών (1903 - 1906, Διάσπαρτα τεύχη)

Περιγραφή

Το γυναικείο περιοδικό «Η Βοσπορίς» εκδίδεται στην Κωνσταντινούπολη από τις 7 Απριλίου 1899 έως και τις 20 Μαρτίου 1906. Αρχικά κυκλοφορεί ως γυναικείο έντυπο, ενώ αργότερα εξελίσσεται σε οικογενειακό. Το περιοδικό εκδίδεται και διευθύνεται από τη λόγια Κορνηλία Λ. Πρεβεζιώτου. Οικονομικές και άλλες δυσχέρειες επιβάλλουν τη συμβολή διάφορων προσώπων στη διαχείριση ή τη διεύθυνση του περιοδικού. Κατά το χρονικό διάστημα από 10/03/1900 έως 30/07/1900 ο Λεωνίδας Κηλτζανίδης συνεργάζεται μαζί της ως εκδότης-διαχειριστής και το διάστημα από 05/09/1900 έως 20/03/1901 ο Ιωάννης Χατζόπουλος αναλαμβάνει χρέη διευθυντή. Από το τρίτο έτος και εξής η Κορνηλία Λ. Πρεβεζιώτου διευθύνει μόνη της το περιοδικό, ενώ από 10/01/1904 και εξής το συνδιευθύνει με τον μετέπειτα σύζυγό της, Εμμ. Ταβανιώτη. Σύμφωνα με την εκδότρια στόχος του εκδοτικού εγχειρήματός της είναι η ηθική ωφέλεια και η πρόοδος του γυναικείου φύλου.

Η ύλη του περιοδικού, σύμφωνα με το προγραμματικό άρθρο του, κατανέμεται σε οκτώ (8) βασικές κατηγορίες: λογοτεχνία με ποιήματα, διηγήματα και μυθιστορήματα, πρωτότυπα και μεταφρασμένα, επιφυλλίδες, χρονογραφήματα και ανοικτές επιστολές. Στο περιοδικό εντοπίζονται εκπαιδευτικά, παιδαγωγικά και θρησκευτικά θέματα, μελέτες και δοκίμια για επιστημονικά, γενικής επιμόρφωσης, ιστορικά, φιλολογικά, αρχαιολογικά και ιατρικά θέματα, το γυναικείο ζήτημα με τον αντιχειραφετικό και κάποιες φορές χειραφετικό λόγο, θέματα οικιακής οικονομίας (συνταγές μαγειρικής, ζαχαροπλαστικής, ενδυμασίας και συμβουλές οικοκυρικής), θέματα ενημερωτικού χαρακτήρα (πνευματική, φιλολογική και καλλιτεχνική κίνηση), θέματα κοινωνικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα (μικρά αποφθέγματα, ανέκδοτα, αστείες ιστορίες και γελοιογραφίες) καθώς και στήλη αλληλογραφίας.

Τα γραφεία του περιοδικού βρίσκονταν αρχικά στην οδό Μαχμουδιέ 7-9 στην εμπορικήπεριοχή του Γαλατά «εν τωβιβλιοπωλείω Γ. Ι. Σεϊτανίδου», έπειτα στην οδό Κουρσούμ Χαν αρ. 3, στη συνέχεια στην Κουρσούμ Χαν αρ. 23, ενώ αργότερα στο Κουλέ-Καπού, Μπουγιούκ-Χενδέκ, Σεφκέτ-Βέη-Χαν. Το τυπογραφείο του Ν. Γ. Κεφαλίδου εκδίδει τα πρώτα τεύχη του περιοδικού, ενώ τα υπόλοιπα τεύχη εκδίδονται στα τυπογραφεία των Κ. Ζιβίδου, Κ. Ζιβίδου και Ν. Θεοδότη, Γ. Γεωργόπουλου, Ν. Γ. Κεφαλίδου, Αλέξανδρου Νομισματίδου, Ευάγγ. Βασιλειάδου και Γ. Γεωργόπουλου.

Η εκδότρια στον ετήσιο απολογισμό της επισημαίνει τις προκύπτουσες δυσκολίες, οι οποίες σχετίζονται με καθυστερήσεις λόγω τεχνικών τυπογραφικών λόγων, παρεκτροπές και καταχρήσεις των διεκπεραιωτών και των διανομέων, με το φύλο της, καθώς και με την εθνική απαξίωση που επέφερε η έλευση των δυτικών προτύπων. Σε όλη τη διάρκεια της έκδοσης της, «Η Βοσπορίς» αριθμεί διακόσια είκοσι τρία (223) τεύχη με οκτώ (8) σελίδες για κάθε τεύχος για το πρώτο έτος και δώδεκα (12) για όλα τα επόμενα. Εντοπίζονται είκοσι (20) τεύχη διπλά με είκοσι (20) σελίδες το καθένα και μερικά ενδιάμεσα με δεκαέξι (16) σελίδες. Από τις 7 Απριλίου 1899 και μέχρι τις 20 Ιουνίου 1899 τα πρώτα δώδεκα (12) τεύχη εκδίδονται σε εβδομαδιαία βάση, ενώ στη συνέχεια μέχρι το τέλος της έκδοσής του εκδίδεται ανά δεκαήμερο. Το σχήμα και οι διαστάσεις του περιοδικού είναι 4ο οκτασέλιδο (380x253 mm) για την περίοδο από 7 Απριλίου 1899 - 20 Ιανουαρίου 1900 και 4ο δωδεκασέλιδο (285x205 mm) από 10 Μαρτίου 1900 - 20 Μαρτίου 1906. Το διάστιχο είναι μονό σε δίστηλο με κάθετες γραμμές που χωρίζουν τις στήλες μεταξύ τους. Στην πλειονότητα των άρθρων η γλώσσα σύνταξης είναι αρχαϊζουσα υπερκαθαρεύουσα.

Το περιοδικό «Η Βοσπορίς» χαρακτηρίζεται ως εικονογραφημένο, καθώς στα τεύχη του περιοδικού δημοσιεύονται εικόνες, τοπογραφίες, προσωπογραφίες ομογενών και ευεργετών, λιθογραφίες, ξυλογραφίες, φωτογραφίες και σχέδια εργόχειρων, κεντημάτων, πλεκτών και θηκών. Οι εικόνες έχουν διακοσμητικό ρόλο και μερικές φορές συνοδεύουν κείμενα, ενώ άλλοτε είναι ανεξάρτητες από αυτά. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικές για την προώθηση της κυκλοφορίας του περιοδικού.

Σε ορισμένα από τα τεύχη εντοπίζεται στην τελευταία σελίδα τους επιστολικός φάκελος με τα αρχικά των αποδεκτών, συνδρομητών ή ανταποκριτών, η πόλη τους και οι απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουν τεθεί σε προηγούμενη επικοινωνία, απολογία για τυχούσες καθυστερήσεις στις δημοσιεύσεις των άρθρων, ευχαριστίες, πληροφόρηση για την εγγραφή νέων συνδρομητριών και αποστολή αποδείξεων για τις συνδρομές, κ.λ.π. Στο πλαίσιο της Οθωμανικής επικράτειας η Βοσπορίς κυκλοφορούσε στις γύρω περιοχές της Κωνσταντινούπολης όπως Πέραν, Γαλατά, Μαρμαρά, Φανάρι, Ξυλόπορτα, Μακροχώριο, Σκούταρι, Δαρδανέλια και Χάλκη. Σε άλλες πόλεις της Μικράς Ασίας όπως Σμύρνη, Άδανα, Σελεύκεια, Νικομήδεια, Ικόνιο, Κερασούντα, Τραπεζούντα, Νικομήδεια και Κυδωνίαις. Στον έξω ελληνισμό της Βαλκανικής χερσονήσου, όπως Ανδριανούπολη, Φιλιππούπολη, Βάρνα, Οδησσό, Βουκουρέστι, Μοναστήριον, Σαράντα Εκκλησίες, Κορυτσά, Αργυρόκαστρο. Στις ευρωπαϊκές περιοχές της Οξφόρδης και του Παρισιού μέχρι το Κάιρο και την Ιερουσαλήμ, καθώς και στις ελληνικές πόλεις όπως Αθήνα, Ιωάννινα, Σέρρες, Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Δράμα, Θάσο, Ζάκυνθο, Παραμυθιά Ηπείρου, Σουφλί, Καρπενήσι, Καστελλόριζο, Σάμο, Λήμνο, Χίο και Μόλυβο.

Η εγγραφή συνδρομητών και η είσπραξη των συνδρομών, καθώς και η αποστολή τραπεζιτικών επιταγών και ξένων γραμματοσήμων στα κεντρικά γραφεία της εφημερίδας ή του περιοδικού πραγματοποιούνταν από τους κατά τόπους ανταποκριτές, προσωπικότητες με επαγγελματικό κύρος και γνώση των κατά τόπους καταστάσεων και προσώπων. Η κυκλοφορία του περιοδικού γινόταν με το σύστημα των ετησίων ή εξάμηνων συνδρομών καθώς και με μεμονωμένα φύλλα.Στην πρώτη σελίδα κάθε τεύχους αναφέρονται οι όροι εγγραφής: «Αι συνδρομαί προπληρώνονται επί αποδείξει φερούση την υπογραφήν και σφραγίδα της Διευθύνσεως». Προκειμένου να προσελκύσουν αναγνώστες απέστελλαν σε επιλεγμένους αναγνώστες το πρώτο τεύχος δωρεάν, ενώ όσοι δεν επέστρεφαν το πρώτο φύλλο θεωρούνταν συνδρομητές: «Ο κρατών το α’ φύλλον, λογίζεται συνδρομητής». Το τίμημα ήταν 50 γρόσια για την πρωτεύουσα, 60 γρόσια για την επαρχία και 15 χρυσά φράγκα για τις συνδρομές του εξωτερικού.

Σχόλια
Αναφορές/Βιβλιογραφία

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Όψεις της γυναικείας επιχειρηματικής δραστηριότητας: Ελληνίδες εκδότριες στον οθωμανικό χώρο (1887-1922)». Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2018.

Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Το γυναικείο ζήτημα στο περιοδικό Η Βοσπορίς». Μνήμων, 32 (2011-2012): 123-150.

Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Το γυναικείο περιοδικό Η Βοσπορίς (1899-1906). Συμβολή στη μελέτη του γυναικείου οθωμανικού τύπου». Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2010.

Δαλακούρα, Κατερίνα. «Γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα στον οθωμανικό χώρο: Το φαινόμενο, οι προεκτάσεις και η πορεία του». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. http://cms.fks.uoc.gr/kypseli/

Δαλακούρα, Κατερίνα. «Λόγοι για την εκπαίδευση στα ελληνικά γυναικεία περιοδικά του οθωμανικού χώρου (19ος αι.-1906): Η γυναικεία λαϊκή εκπαίδευση». Μνήμων, τχ. 31 (2010): 115-150.

Dalakoura, Katerina. “Women and Publicity: The Emergence and Course of Women’s Press in Ottoman Context”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno.

Dalakoura, Katerina. “Ottoman Women’s Press in Historical Research: State of the Art and Historiographical Issues”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno.


Σημείωση: Η περιγραφή του εντύπου έχει στηριχθεί (πρωτίστως) στη μελέτη του ίδιου του εντύπου και στην υπάρχουσα δευτερογενή βιβλιογραφία.

Showing 501-520 of 719 items.

Άρθρα του Βοσπορίς

#IDΤίτλοςΥπότιτλος/οιΈντυποΣτοιχεία βιβλιογραφικής αναφοράςΠερίληψηΠρωτότυποΜεταφρασμένοΤίτλος πρωτότυπου (για μεταφρασμένο)Γλώσσα πρωτότυπουΣυγγραφέας πρωτότυπου (για μεταφρασμένο)Σχόλια
5015475[Ο Β. είναι άθλιος και κλέπτης]ΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 18 (1901), σ. 216Το παρόν περιέχει ένα διάλογο όπου το πρώτο πρόσωπο του διαλόγου αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν να πιάνει το χέρι του κυρίου Β., ο οποίος είναι κλέφτης, για να πάρει την απάντηση από το δεύτερο πρόσωπο ότι αυτό γίνεται για να ξέρει πού βρίσκεται το χέρι του κυρίου Β.ΝαιΕλληνική Γλώσσα άρθρου: Καθαρεύουσα. Το παρόν ανήκει στη γενικότερη στήλη με τίτλο "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ".
5025476[Ο Τοτός, ο δάσκαλος και το διάβασμα]ΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 18 (1901), σ. 216Το παρόν περιέχει έναν διάλογο μεταξύ του Τοτού και του πατέρα του. Θέμα τους είναι η απορία του Τοτού ότι ο δάσκαλός του δεν ξέρει να διαβάζει, μιας και ότι γράφει στον πίνακα βάζει τους μαθητές να το διαβάσουν.ΝαιΕλληνική Γλώσσα άρθρου: Καθαρεύουσα. Το παρόν ανήκει στη γενικότερη στήλη με τίτλο "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ".
5035477[Ο δρόμος προς τον πλούτον]ΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 18 (1901), σ. 216Το παρόν περιέχει ένα διάλογο μεταξύ δύο προσώπων με θέμα τους την αναζήτηση μιας "συνταγής" για την απόκτηση του πλούτου. ΝαιΕλληνική Γλώσσα άρθρου: Καθαρεύουσα. Το παρόν ανήκει στη γενικότερη στήλη με τίτλο "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ".
5045478ΤΟ ΕΝ ΒΕΡΟΛΙΝΩ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΦΘΙΣΕΩΣΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 11 (1899), σ. 87-88Το άρθρο αναφέρεται στην ασθένεια της φυματίωσης, τα συμπτώματά της και τη θεραπεία της.ΝαιΔημοσιεύεται στη στήλη "ΛΑΪΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ".
5055479ΠΕΤΑΛΑ ΡΟΔΩΝΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 19 (1901), σ. 220-221Το παρόν περιέχει ένα σύνολο 12 αποφθεγμάτων, τα οποία δεν υπογράφονται από κανέναν.
5065480ΣΥΜΒΟΥΛΗΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 11 (1899), σ. 88Οικακή συμβουλή.Δημοσιεύεται στη στήλη "ΟΙΚΙΑΚΑ".
5075481Συνταγή γλυκυπότουΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 11 (1899), σ. 88Συνταγή για ποτό.Δημοσιεύεται στη στήλη "ΟΙΚΙΑΚΑ".
5085482[Ο καθηγητής]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 12 (1899), σ. 96Δημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ". Αστείο περιστατικό ανάμεσα σε καθηγητή και μαθητή.
5095483[Ηθοποιός κωμικός]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 12 (1899), σ. 96Δημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ". Αστείο περιστατικό.
5105484Επιστολικός ΦάκελλοςΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 12 (1899), σ. 96Σύντομη επικοινωνία με αναγνώστες/στριες-συνδρομητές/τριες για θέματα σχετικά με την αποστολή τευχών, συνδρομές, επιστολές και ευχαριστίες.
5115485Συνταγή γλυκυπότου εκ τεσσάρων οπωρώνΒοσπορίςΣυνταγή για ποτό.Δημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ".
5125486Κατά των σητώνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 12 (1899), σ. 95-96Συμβουλή για την προστασία των ρούχων από σκώρους.Δημοσιεύεται στη στήλη "ΟΙΚΙΑΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ".
5135487Τα διατί και διότι της οικιακής ΟικονομίαςΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 12 (1899), σ. 95Πρακτικές συμβουλές για την καθημερινή ζωή.Είναι ανυπόγραφο. Δημοσιεύεται στη στήλη "ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ".
5145488ΟΙ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟΥΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΑΙ ΗΜΩΝΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 12 (1899), σ. 96Το άρθρο αναφέρει τους ανταποκριτές του περιοδικού στη Σμύρνη, τη Σαμψούντα και το Μοναστήρι.
5155489ΠΡΟΣ ΤΑΣ ΜΗΤΕΡΑΣΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 12 (1899), σ. 94-95Το κείμενο αναφέρεται στη σημασία της τήρησης των κανόνων υγιείνης καθώς πολλά βρέφη έχουν πεθάνει ή αρρωστήσει εξαιτίας της αμέλειας των μητέρων. Η αμέλεια των μητέρων είναι ακούσια καθώς προέρχεται από την αμάθεια.ΝαιΔημοσιεύεται στη στήλη "Η ΥΓΙΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ".
5165490Ο ΜΑΡΑΘΩΝΟΜΑΧΟΣΒοσπορίςΤο ποίημα αναφέρεται στον ηρωισμό και τα κατορθώματα των πολεμιστών που έχασαν τη ζωή τους κατά την αρχαιότητα στη γνωστή μάχη του Μαραθώνα.ΝαιΟ τίτλος του ποιήματος έχει μια υποσημείωση που υπογράφεται από τον/την Σ.Δ. "Β".
5175491ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΙΣ!ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΩΤΗΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 12 (1899), σ. 91-92Το άρθρο είναι επιστολή του Ν. Μακρίδη και αναφέρεται στο δυσάρεστο φαινόμενο της χειραφέτησης και στη γυναικεία δραστηριότητα στην Ελλάδα όπως αντανακλάται στο περιοδικό της "Εφημερίδας των κυριών". Θεωρεί θετική την ύπαρξη ενός περιοδικού όπως η Βοσπορίδα στην Κωνσταντινούπολη που μάχεται για την υπέρασπιση υγιών αντιλήψεων για τη γυναίκα. Καταλήγει, λέγοντας, ότι θεωρεί τη χειραφέτηση οπισθοδρομικό φαινόμενο και όχι προοδευτικό.Ναι
5185492ΟΥ ΚΑΤΑΙΣΧΥΝΩ ΟΠΛΑ ΤΑ ΙΕΡΑ!ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 13 (1899), σ. 98-99Το άρθρο αναφέρεται στον λόγο που είπε η Ευθαλία Αδάμ, διευθύντρια του Ζαππείου κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας των μαθητριών της. Η αρθρογράφος επικροτεί τις βασικές ιδέες του λόγου και προτρέπει τις νεαρές κοπέλες να παραμείνουν Γυναίκες, Ελληνίδες, Μητέρες και να υπερασπίζονται πάντα όλα όσα η Οικογένεια, το Γένος και η Θρησκεία τους έχει εμπιστευτεί.Ναι
5195493Βιογραφία του μουσικού ΒειτόβενΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 13 (1899), σ. 100-101 Έτος Α, τχ. 14 (1899), σ. 108-109 Έτος Α, τχ. 15 (1899), σ. 118-119 Έτος Α, τχ. 17 (1899), σ. 137-138Κείμενο που αναφέρεται στη βιογραφία του μουσικού Μπετόβεν.ΝαιΓαλλικήAMELIE GEDALGEΔημοσιεύεται σε συνέχειες στη στήλη "ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΟΛΟΓΙΑ".
5205494ΦΑΡΜΑΚΕΡΑΙΣ ΑΛΗΘΕΙΑΙΣΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 13 (1899), σ. 101Ποίημα που αναφέρεται στην κυριαρχία του χρήματος στην κοινωνία.ΝαιΣτο τέλος του ποιήματος αναφέρεται "Εν Βαφεοχωρίω".
Showing 1-1 of 1 item.

Συντάκτης/τρια του Βοσπορίς

#Συντάκτης/τρια
1Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, Κορνηλία
Showing 1-1 of 1 item.

Ιδιοκτήτης/τρια του Βοσπορίς

#Ιδιοκτήτης/τρια
1Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, Κορνηλία
Showing 1-1 of 1 item.

Είδος Περιοδικού

#ΈντυποΕίδος Περιοδικού
1ΒοσπορίςΓυναικείο Περιοδικό
Showing 1-1 of 1 item.

Εκδότης/τρια του Βοσπορίς

#Εκδότης/τριαΈντυπο
1Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, ΚορνηλίαΒοσπορίς